Od pewnego czasu w przestrzeni publicznej coraz częściej pojawia się wątek zrównoważonej produkcji, oparty między innymi o biodegradowalne tworzywa sztuczne. Równocześnie zrozumienie czym jest biodegradowalność tworzyw oraz różnic między biodegradowalnością a kompostowalnością staje się coraz istotniejsze. W niniejszym opracowaniu przyjrzymy się definicji tworzywa biodegradowalnego, różnicom pomiędzy biodegradowalnością i kompostowalnością, biodegradowalności w warunkach przemysłowych oraz kompostowalności tworzyw sztucznych w warunkach domowych.
Tworzywo biodegradowalne to materiał, który ulega rozkładowi pod wpływem mikroorganizmów, takich jak bakterie, grzyby czy pleśnie, na drobniejsze składniki, takie jak dwutlenek węgla, woda i biomasa. Proces ten polega na naturalnym rozkładzie materiału, co pozwala na zmniejszenie ilości odpadów wprowadzanych do środowiska oraz ograniczenie zużycia surowców naturalnych.
Biodegradowalność i kompostowalność to dwa różne procesy, które często mylone są ze sobą. Kompostowanie to proces biologicznego rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy w obecności tlenu, prowadzący do powstania humusu – substancji bogatej w składniki odżywcze. Biodegradowalność natomiast nie jest związana z obecnością tlenu i może zachodzić w różnych warunkach, zarówno tlenowych, jak i beztlenowych. Biodegradowalność w warunkach przemysłowych dotyczy materiałów, które ulegają rozkładowi tylko w określonych, kontrolowanych warunkach, takich jak specjalistyczne zakłady kompostowania. Warunki te mogą obejmować wysoką temperaturę, odpowiednią wilgotność, dostęp do tlenu i odpowiednie pH. Tworzywa takie, jak PLA (poliaktyd) czy PHA (polihydroksyalkaniany), są biodegradowalne tylko w takich warunkach, gdyż wymagają one dużo wyższych temperatur niż te występujące w warunkach domowych.
Kompostowanie tworzyw sztucznych w warunkach domowych Tworzywa kompostowalne w warunkach domowych to materiały, które ulegają rozkładowi w temperaturach niższych niż te przemysłowe, a także w warunkach mniej kontrolowanych, jakie można osiągnąć w domowych kompostownikach. Przykładem takiego tworzywa jest certyfikowany kompostowalny plastik (CPLA), który może być rozłożony przez mikroorganizmy w temperaturach, jakie występują w warunkach domowych, w ciągu kilku tygodni do kilku miesięcy. Takie tworzywa zwykle zawierają znak „kompostowalne w warunkach domowych”, co ułatwia ich identyfikację.
Rozróżnienie między biodegradowalnością a kompostowalnością oraz zrozumienie warunków, w jakich poszczególne tworzywa ulegają rozkładowi, jest kluczowe dla efektywnego zarządzania odpadami i minimalizowania ich wpływu na środowisko. Ważne jest również, aby konsumenci byli świadomi tych różnic i korzystali z odpowiednich metod utylizacji tworzyw sztucznych. W przypadku tworzyw sztucznych biodegradowalnych tylko w warunkach przemysłowych, należy pamiętać, że nie ulegną one rozkładowi w domowym kompostowniku. W takim przypadku warto poszukać lokalnych możliwości przemysłowego kompostowania, aby zapewnić właściwą utylizację tego rodzaju materiałów.
Z drugiej strony, tworzywa kompostowalne w warunkach domowych oferują proste i ekologiczne rozwiązanie, które pozwala na przetworzenie odpadów na cenne składniki odżywcze. Wybierając produkty oznaczone jako kompostowalne w warunkach domowych, wspieramy rozwój zrównoważonych alternatyw dla konwencjonalnych tworzyw sztucznych i zmniejszamy nasz wpływ na środowisko.
Zdjęcie przewodnie: www.pixabay.com (Creative Commons Zero (CC0) license – „CC0 Content”)
